Faszyzm nie przejdzie

W sobotę 16 grudnia około tysiąca osób przeszło sprzed Collegium Novum na Rynek Główny w Krakowie, protestując przeciwko radykalnemu pogorszeniu się stanu demokracji w naszym kraju i staczaniu się Polski w otchłań autorytaryzmu. Marsz Antyfaszystowski odbył się w 95 rocznicę zabójstwa pierwszego prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Gabriela Narutowicza.

Wybór daty marszu nie był przypadkowy. Miał dobitnie pokazać, jakie są konsekwencje eskalacji postaw nacjonalistycznych. Narutowicz został zastrzelony przez malarza Eligiusza Niewiadomskiego tylko dlatego, że wybrano go na urząd prezydenta Polski również głosami posłów należących do mniejszości narodowych. To wystarczyło, by ludzie nazywający siebie – jak Niewiadomski – „prawdziwymi Polakami” nie mogli tego prezydenta tolerować.

Podobne postawy są coraz częściej spotykane i obecnie, co stało się bezpośrednią przyczyną zorganizowania sobotniego marszu. Zagrożone są podstawowe wartości i instytucje stojące na straży praworządności oraz demokracji. Zdemolowano sądownictwo, zniszczono niezależność prokuratury, zdeprecjonowano znaczenie Rzecznika Praw Obywatelskich, a z wojska uczyniono partyjną przybudówkę, bezbronną wobec zewnętrznego zagrożenia, lecz potencjalnie groźną dla obywateli Polski. Wolna sztuka jest kneblowana, a wolne media karane horrendalnymi grzywnami za wykonywanie swojej pracy. Głoszona jest nienawiść wobec uchodźców i wszystkich obcych. W takiej atmosferze ujawniają się dawno już niewidziane upiory nacjonalizmu i pogardy, czego znakomitym przykładem są katowickie szubienice, na których zawieszono zdjęcia ludzi uważanych przez organizatorów tej skandalicznej akcji za zdrajców narodu.

Niezgoda na taką wizję Polski, potrzeba państwa prawa i szacunku zarówno wobec współobywateli, jak i wobec innych narodów, to powody, dla których w sobotę w Marszu Antyfaszystowskim wzięli udział ludzie o różnych światopoglądach: od konserwatywnego po całkowicie liberalny, ludzie różnie patrzący na rzeczywistość, ale zjednoczeni w chęci przeciwstawienia się atmosferze narastającego terroru nacjonalistycznego, ludzie złączeni wspólną wizją demokratycznej, europejskiej i praworządnej Polski, w której żaden człowiek nie jest nielegalny, a tolerancja stanowi o sile, a nie o słabości.

Marsz rozpoczął się od odczytania wspólnego manifestu środowisk prodemokratycznych Kraków Przeciwko Faszyzmowi. „Nienawiść jednoczy, dlatego nacjonalizm zawsze opiera się na wrogości do wszystkiego, co nowe i inne. (…) Wiemy, że najlepszą odpowiedzią jest wizja demokracji ponad partyjnymi interesami, demokracji opartej na solidarności, na prawie, które chroni każdego człowieka bez względu na stan jego portfela, religię, narodowość, płeć, orientację seksualną czy niepełnosprawność”. Jeszcze przed Collegium Novum zebrani mogli wysłuchać przemówień m.in. profesora Bogdana de Barbaro, Pauliny Kramarz i Magdaleny Pluty reprezentującej Studencki Komitet Antyfaszystowski UJ. Następnie manifestanci przeszli ulicami Straszewskiego i Szewską na Rynek Główny. W trakcie przemarszu skandowano m.in. hasła „Solidarność naszą siłą” i „Jedna rasa – ludzka rasa”. Przed Ratuszem, gdzie zakończył się marsz, chór wykonał do muzyki Jacka Ostaszewskiego wiersz Juliana Tuwima „Pogrzeb Narutowicza”, zaczynający się od słów „Krzyż mieliście na piersi, a brauning w kieszeni. Z Bogiem byli w sojuszu, a z mordercą w pakcie”.

Następnie głos zabrali przedstawiciele współorganizatorów wydarzenia, m.in. prof. Fryderyk Zoll z KOD Małopolska, Justyna Struzik z Przestrzeni Kobiet i Artur Maciejewski z Queerowy Maj.

Inicjatorem marszu był KOD Małopolska.

Uczestnicy Koalicji Kraków Przeciwko Faszyzmowi:

Fundacja Autonomia

Fundacja Historii Społecznej

Fundacja Przestrzeń Kobiet

Komitet Obrony Demokracji

Stowarzyszenie Queerowy Maj

Stowarzyszenie Rewersy Kultury

Studencki Komitet Antyfaszystowski UJ

Witajcie w Krakowie

Federacja Anarchistyczna Kraków

Żydowskie Stowarzyszenie Czulent