Święta, szczepionka, mutacja wirusa i stosunki z Wielką Brytanią. Co się działo w naszej Unii Europejskiej w tym tygodniu?
poniedziałek 21 grudnia
Europejska Agencja ds. Leków (EAL) zaakceptowała szczepionkę na COVID-19. Wielka Brytania została odcięta od świata z powodu mutacji wirusa.
Dzisiaj przypadają urodziny czterdziestopięcioletniego Charlesa Michela oraz o dwa lata młodszego Emmanuela Macrona.
Umowa inwestycyjna z Chinami wynegocjowana przez Komisję Europejską nie obejmuje zakazu pracy przymusowej. W Parlamencie Europejskim organizuje się opozycja. Głosowanie przeciwko umowie zapowiadają już socjaldemokraci z Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów (S&D) oraz Zieloni. Poseł S&D Raphaël Glucksmann komentuje dla Politico: „Ta umowa kpi z obozów koncentracyjnych i zniewolenia ludzi”. W Radzie sprzeciw sygnalizuje Francja.
wtorek 22 grudnia: Szwecja w NATO?
Czy Szwecja przystąpi do NATO? Kraj od dwustu lat ceniący swoją neutralność właśnie zdjął rygiel z drzwi, za którymi stoi członkostwo w Pakcie Północnoatlantyckim. W głosowaniu w Riksdagu posłowie centroprawicowi przyjęli rezolucję tzw. otwartej opcji NATO stosunkiem głosów 204:145, wbrew socjaldemokratyczno-zielonemu rządowi premiera Löfvena. Większość była możliwa dzięki zmianie stanowiska skrajnie prawicowej partii Szwedzkich Demokratów.
Od lat Rosjanie prowokują Szwedów na Morzu Bałtyckim. Nie dalej niż w sierpniu trzy rosyjskie okręty wojskowe przepływały nieopodal zdemilitaryzowanej od 2005 roku Gotlandii; armia Szwecji wysłała w odpowiedzi m.in. czołgi i samoloty do patrolowania głównego portu w Visby. To tylko jeden z incydentów. Od 2012 roku liczba zwolenników członkostwa Szwecji w NATO dorównuje liczbie przeciwników; wcześniej Sojusz był przez dziesięciolecia niepopularny wśród ludzi miłujących neutralność. Wszystko rozstrzygnie się w 2022 roku. Jeśli władzę przejmie centroprawica, będzie chciała otworzyć drzwi do NATO. Jeśli wciąż będzie rządzić centrolewica, członkostwo zostanie odłożone na kolejne lata.
środa 23 grudnia: nowy rząd Rumunii (niemal) bez kobiet
Florin Cîțu został nowym premierem Rumunii. Ten 48-latek i eks-minister finansów stoi na czele rządu trzech partii wchodzących w skład rodzin politycznych Europejskiej Partii Ludowej i centrystów z Odnowić Europę. Na nowy rząd od razu spadła fala krytyki za to, że znalazła się w nim tylko jedna kobieta, Raluca Turcan, ministra pracy i ochrony społecznej.
czwartek 24 grudnia: prezent pod choinkę
Jest! Prezent na święta w tym roku to porozumienie Wielkiej Brytanii i Unii Europejskiej. Do końca grudnia potrwają rozwiązania przejściowe. Od nowego roku zacznie obowiązywać nowa umowa handlowa między partnerami. Kończy się swoboda przepływu ludzi: obywatele UE nie mają prawa podejmowania pracy w Wielkiej Brytanii bez wizy, a obywatele brytyjscy nie mogą legalnie być zatrudniani na terenie UE. Uniwersytety brytyjskie nie będą uczestniczyć w programie wymiany studentów Erasmus. Formalnie Wielka Brytania – choć wszyscy podkreślają, jak ważny to partner – staje za Turcją pod względem bliskości relacji. Na konferencji prasowej Ursula von der Leyen powiedziała trafnie: „Od teraz Wielka Brytania jest dla nas krajem trzecim”. Nikt nie jest w pełni zadowolony, co oznacza, że wynik negocjacji jest rzeczywistym kompromisem. Jak podkreśla wielu, alternatywą był totalny chaos „no deal”.
piątek 25 grudnia: Boże Narodzenie
Cytat z Ursuli von der Leyen: „Ta cała debata zawsze była o suwerenności. Ale jeśli odrzucimy przekazy newsowe i zapytamy, co tak naprawdę oznacza suwerenność w XXI wieku, dla mnie oznacza ona możliwość bezproblemowej pracy, podróży, studiowania i robienia interesów w 27 krajach. Suwerenność to gromadzenie naszych sił i rozmawianie jak równy z wielkimi potęgami tego świata. A w czasach kryzysu suwerenność to wzajemna pomoc, a nie próba stanięcia na nogi w osamotnieniu. Unia Europejska pokazuje, jak może to działać w praktyce”. Umowa z Wielką Brytanią wejdzie w życie „prowizorycznie”, czyli obejmując elementy związane z relacjami handlowymi, od 1 stycznia, a po ratyfikacji przez Parlament Europejski już w całości. Ratyfikację przewidziano na pierwszą styczniową sesję plenarną, między 18 a 21 stycznia.
sobota 26 grudnia
Z Puurs w Belgii do państw członkowskich UE zaczęto wysyłać szczepionki, których będzie można używać od niedzieli 27 grudnia. Na początek malutko, po 10 tysięcy szczepionek, ale w kolejnych dniach i tygodniach będą to setki tysięcy. Dlaczego tak późno, skoro Wielka Brytania, Stany Zjednoczone i Szwajcaria szczepią już od kilku dni? Pytanie to się dezaktualizuje, gdy wyczekiwane szczepionki dojeżdżają do Polski, Hiszpanii, Irlandii i na Cypr. Ile i gdzie? Polskie i irlandzkie media mówią o 10 tysiącach szczepionek „na początek”, w Grecji i na Cyprze media donoszą o 9500 i 9750 szczepionkach. Skąd ta różnica? Ile szczepionek dotrze w kolejnych dniach? Monachijski „Der Spiegel” pisze: „Unia Europejska kupiła szczepionek za mało, za późno i w niektórych przypadkach od niewłaściwych producentów”. Strachy na lachy czy poważny problem? Kto pierwszy będzie szczepiony? Dziewięćdziesięciosześciolatka w Belgii, pielęgniarki w Irlandii i Polsce, premier Grecji. Każdy po swojemu. Zjednoczeni w różnorodności.
Klimat… pandemia… technologia… rządy prawa… budżet… Tym żyje Unia Europejska w 2020 roku i będzie żyła w 2021. W tym tygodniu paryski „Le Monde” uznał TikTok za medium społecznościowe 2020. Brukselski Euractiv pisze, że Unia zajęta sobą zaniedbała pomoc szczepionkową dla Bałkanów Zachodnich, a w Etiopii laureat pokojowego Nobla sprzed roku prowadzi regularną wojnę na północy kraju. Tysiące uchodźców z regionu Tigray przekroczyły granicę Sudanu – przypomina światu UNHCR.
również na http://www.fb.com/StanUnii
Felieton jest wyrazem opinii autora. Nie prezentuje stanowiska ZR Małopolskie KOD.